Truyền thuyết kể rằng, trong chiến tranh phong kiến thời Lê - Mạc, các tướng quân nhà Mạc đã bại trận, sau chạy đến Động Puông rồi tuẫn tiết tại đó. Khâm phục trước tinh thần trung liệt, bất khuất, đồng bào nơi đây đã dựng đền thờ để tưởng nhớ các vị trung thần họ Mạc đó, song sợ bị nhà Lê phát hiện dẹp bỏ nên đã đổi hành Đền An Mạ. “An Mạ” trong tiếng Tày có nghĩa là “mồ yên mả đẹp”, gửi gắm ý nguyện người chết được an nghỉ.
Đền An Mã là nơi sinh hoạt tín ngưỡng của người dân bản địa lẫn du khách thập phương, và cũng là nơi dâng hương trong lễ hội xuân Ba Bể tổ chức vào mùng 10 tháng giêng hàng năm. Riêng hội Đền An Mã được tổ chức vào mùng 6 tháng hai âm lịch. Đền tôn tạo xây dựng lại năm 2006, mang nét giản dị, thanh thoát mà cũng không kém phần trang nghiêm, hoà quyện với cảnh sắc thiên nhiên. Các đường nét được chạm khắc rất tài tình, công phu, mang phong cách bản sắc của người dân nơi đây.
Đền An Mã là nơi sinh hoạt tín ngưỡng chung của mọi người, bao gồm cả người dân bản địa và du khách thập phương, đặc biệt đây cũng là nơi dâng lễ Hội xuân Ba Bể diễn ra vào ngày 10 tháng giêng hằng năm. Riêng hội đền An Mã được diễn ra vào ngày 6 tháng hai âm lịch. Mọi người đều truyền tụng về sự linh thiêng của đền An Mã. Do vậy, người dân nơi đây có thói quen lên đảo thắp hương cầu tài lộc, sức khỏe, bình an cho gia đình vào mồng một âm lịch hằng tháng.
Người Việt nhìn chung có đời sống tâm linh khá phong phú. Đi đền, chùa trở thành một nét đẹp trong văn hóa của dân tộc Việt Nam. Do đó, nhiều di tích lịch sử - văn hoá, bao gồm cả đền An Mã, Bắc Kạn được đánh giá có tiềm năng để phát triển loại hình du lịch tâm linh, di tích lịch sử - văn hoá, lễ hội… vừa truyền bá được những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc, vừa làm phong phú thêm ngành du lịch ở Việt Nam.
Du lịch hồ Ba Bể, du khách nhớ ghé thăm ngôi đền linh thiêng này nhé!