Theo người dân địa phương, tương truyền rằng, Rừng Ma trước đây là nơi ngự trị của ma quỷ, về sau có một vị tướng triều đình đi tuần tình cờ qua đây và nghe thấy tiếng hú ghê rợn của những oan hồn u uất của dân binh, những người đã cùng triều đình chống giặc giã nhưng không được siêu thoát. Quan quân liền hạ trại ngay cạnh bờ sông Lèng và mổ ngựa, lấy đầu ngựa làm lễ tế trời đất. Sau khi tế lễ kết thúc, những tiếng hú biến mất và qua thời gian đã mọc lên những khối nhũ đá rất đặc biệt và kỳ thú. Từ ấy, người ta gọi sơn động “Lèo Pèn” với cái tên là động “Hua Mạ” nghĩa là “Đầu Ngựa” trong tiếng địa phương.
Chân núi Cô Đơn tọa lạc ở độ cao 350m so với mực nước biển. Lối đi từ dưới chân núi đến cửa động là những bậc thang. Muốn lên được đến cửa hang, du khách phải leo núi 300m. Đến nơi, bạn sẽ thấy một hang động mang vẻ thần bí, thâm u nằm lặng lặng giữa khung cảnh thiên nhiên rừng núi. Cửa động có chiều rộng 3 mét, chiều cao 5 mét. Lòng động rộng khoảng 1ha, dài hơn 700m, trần động có chỗ rộng và cao tới 40 – 50m, có nhiều vách, nhũ đá kỳ vĩ.
Động Hua Mạ ngày nay vẫn chưa được nhiều người biết tới. Do vậy, những bí ẩn của nó, vẫn chưa được nhiều du khách tìm tòi, khám phá.
Còn chần chừ gì nữa, bạn hãy nhanh chân trở thành những du khách đầu tiên khám phá hết những điều thần bí, lạ kỳ của hang động này nhé!