Ba Bể hình thành từ ba nhánh sông Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng nằm giữa núi đá vôi và những cánh rừng xanh thẳm. Giữa đất trời rộng lớn, Ba Bể mang một vẻ đẹp rất an nghiêm, trầm lắng, và huyền thoại. Đây cũng là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Tày. Từ trung tâm vườn quốc gia Ba Bể đi khoảng 5km đường bộ ven theo bờ hồ Ba Bể, du khách sẽ đến bản Pác Ngòi.
Bản Pác Ngòi thuộc địa phận xã Nam Mẫu, huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Cản, là bản nhà sàn của người dân tộc Tày ven bờ sông Lèng cạnh Hồ Ba Bể. Bản có hơn 80 hộ dân với gần 400 nhân khẩu. Pác Ngòi là một trong những thôn hiếm hoi còn bảo lưu những phong tục tập quán đậm đà bản sắc dân tộc Tày.
Đến đây, du khách sẽ được hòa mình trong khung cảnh thiên nhiên hoang sơ mà thơ mộng, trong không khí bản làng dân dã, mộc mạc mà bình yên. Bên cạnh đó, bạn mà còn được tìm tòi, trải nghiệm những nếp sinh hoạt phong phú, đặc sắc của đồng bào dân cư nơi đây.
Một trong những nét tôn tạo nên vẻ đẹp văn hóa của dân tộc Tày là những ngôi nhà sản cổ kính, rêu phong có niên đại đến vài chục, có khi cả trăm năm tuổi luôn được giữ gìn và trở thành một những điều không thể thiếu của người dân nơi đây. Nhà sàn của người Tày có bốn đến bảy hàng cột đỡ hình thành hai khu vực rõ rệt. Bên trên sàn dùng để tiếp khách, đun nấu và nơi ở, bên dưới gầm sàn là nơi để nông cụ và chuồng nuôi gia súc. Mái nhà sàn thường có cấu trúc hai mái hoặc bốn mái, làm bằng lá rạ, lá cọ hoặc lợp bằng ngói cũng rất phổ biến.
Khu bếp đun nấu vào những buổi chiều chiều lại bập bùng bếp lửa, và mọi người ngồi quây quần bên nhau, cùng trò chuyện và hát vang những bài ca miền núi. Du khách cũng có thể ngồi cùng bà con bên bếp lửa để lắng nghe những câu chuyện về sự tích hồ Ba Bể cũng như thử những món ăn đặc sắc ở bản Pác Ngòi như thịt dê nướng ăn với xôi nếp nướng, cá nướng, tép chua...
Ngoài ra, tại đây, du khách còn được chiêm ngưỡng những vật dụng quen thuộc trong đời sống sinh hoạt của người dân tộc Tày như : chài, lưới, mây tre đan, vải tràm, các loại nhạc cụ dân tộc, đặc biệt là bộ xóc nhạc hay cây đàn tính bao lần làm mê đắm khách phương xa. Ngủ qua đêm tại đây cũng rất thú vị nhé, khi được hưởng một không gian trong lành, tình người ấm áp và đặc biệt được lĩnh hội những vốn kiến thức phong phú về văn hóa giàu bản sắc ở nơi đây.
Mời gọi du khách bằng vốn văn hóa độc đáo của dân tộc mình đang là xu thế phát triển trong loại hình du lịch ở Pác Ngòi. Chính điều này đã góp phần hấp dẫn du khách ghé thăm bản Pác Ngòi những năm gần đây.